De zesde staatshervorming heeft de financieringsmechanismen van de gewesten en gemeenschappen ingrijpend veranderd. De gewesten voeren voortaan zelf hun fiscale beleid. In dit perspectief wenste de Brusselse regering de fiscaliteit te gebruiken als een echt beleidsinstrument. De regering steunt op de expertise binnen haar administratie om haar bij te staan bij deze hervorming en de operationalisering ervan: Brussel Fiscaliteit.
De eerste maatregelen treden in werking
De hervorming ging in 2014 van start en beoogt een minder complexe, eerlijkere en voordeligere fiscaliteit voor de Brusselaars. Het toepassingsgebied is erg groot. We citeren bij wijze van voorbeeld: lagere arbeidskosten en een duidelijker en transparantere wetgeving.
Eind 2015 vielen de laatste obstakels weg op politiek niveau en werd er een eerste pakket maatregelen aangenomen. Die hebben geleid tot de ordonnantie van 18 december 2015 houdende het eerste deel van de belastinghervorming. Die werd begin 2016 van kracht.
Concreet werd Brussel Fiscaliteit belast met de uitvoering van dit eerste hervormingsluik via de volgende maatregelen:
- afschaffing van de forfaitaire gewestbelastingen van 89 euro;
- afschaffing van de agglomeratiebelasting van 1% op de personenbelasting;
- verhoging met ongeveer 12% van de onroerende voorheffing. Ter compensatie van deze verhoging genieten Brusselse eigenaar-bewoners echter een premie van 120 euro, genaamd BE HOME, indien zij aan bepaalde voorwaarden voldoen;
- verlaging en vereenvoudiging van de schenkingsrechten op onroerende goederen;
- behoud van de nominale prijs van 9 euro van de dienstencheque. De belastingvermindering gaat daarentegen van 30% naar 15%.
Sommige belastingverminderingen in de personenbelasting worden opgeheven vanaf het aanslagjaar 2017 (inkomsten 2016). Deze maatregel betreft uitgaven die gerealiseerd zijn in het kader van:
- de renovatie van woningen die gelegen zijn in een zone voor positief grootstedelijk beleid;
- de beveiliging van woningen tegen inbraak of brand;
- het onderhoud en de restauratie van beschermde monumenten en landschappen;
- de renovatie van woningen die voor een lage huurprijs worden verhuurd;
- dakisolatie.
Tweede deel van de hervorming in 2017
Brussel Fiscaliteit zal in 2017 de fiscale hervorming verder doorvoeren. De ordonnantie houdende het tweede deel van de belastinghervorming werd op 12 december 2016 goedgekeurd. Op 1 januari 2017 werden aldus de volgende maatregelen van kracht:
- De vereenvoudiging, versoepeling en harmonisering van de bestaande gunstregimes inzake schenkings- en successierechten voor de overdracht van kmo’s;
- Grotere korting in de registratierechten (verhoogd abattement) voor wie een eerste of enige woning koopt;
- De afschaffing van de woonbonus voor nieuwe contracten (afgesloten na 31 december 2016). Kopers van een eigen woning in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunnen een korting genieten van 21.875 euro op de registratierechten. Het huidige abattement wordt opgetrokken van 60.000 euro naar 175.000 euro;
De personenbelasting wordt verder verlaagd met een bijkomende 0,5% via een vermindering van de gewestelijke opcentiemen op de personenbelasting.